In het kader van de Dag van de Architectuur 2024 organiseren Architectuurcentrum Rondeel in Deventer en Architectuurcentrum Bouwhuis in Apeldoorn een Masterclass Biobased Bouwen door architecten Daan Josee en Annelot Wartna van architectenbureau Maas Kristinsson.
Tijdens de masterclass zullen de ontwerpuitdagingen bij het bouwen met biobased bouwmaterialen centraal staan. Die opgave wordt geplaatst in de context van de productie van natuurlijke grondstoffen voor de bouw, de verwerking tot bouwmaterialen en de toepassing in gebouwen en aan het eind de teruggave aan de natuur, zodat er een echte kringloop tot stand komt.
Daan en Annelot willen zich graag zo goed mogelijk voorbereiden. Dus als u vragen heeft aan hen, geef die dan aan ons door. Als u al antwoorden hebt horen wij dat ook graag. U kunt dit mailen naar info@rondeeldeventer.nl
Over Daan Josee en Annelot Wartna
Daan Josee is nu directeur-senior architect bij Maas Kristinsson Architecten. Daarvoor, sinds 1988 was hij de rechterhand van Jón Kristinsson eigenaar/oprichter van Kristinsson Architecten in Deventer aan de Noordenbergsingel 10. Daan Josee heeft vanaf 2001 het bureau overgenomen. Het bureau is nu samengevoegd met Maas Architecten onder de naam Maas Kristinsson Architecten: MA-KR. De combinatie van duurzaamheid/innovatie en architectuur is zijn handelsmerk. Het thema staat nu weer enorm in de belangstelling, maar Kristinsson Architecten was één van de pioniers op dat gebied. Jarenlange ervaring op dit terrein hebben geleid tot een doordachte filosofie en een doorwrochte aanpak.
Annelot Wartna
Annelot Wartna is nu 6 jaar werkzaam als architect bij Maas Kristinsson Architecten. Ze heeft gestudeerd aan de Technische Universiteit Delft en de ENSA Paris-La Vilette. Gestart bij Maas Architecten, heeft ze zich bekwaamd in de villabouw in het hogere segment. Nu bij Maas Kristinsson Architecten ontwikkelt ze zich in het maatschappelijk vastgoed en zet ze zich in voor het breder implementeren van het Biobased Bouwen. Ze wil mensen buiten de Biobased Bubble meekrijgen in de beweging en doet dat met aanstekelijk enthousiasme.
Wat is biobased bouwen?
Biobased bouwen verwijst naar het proces van het construeren van gebouwen en infrastructuur met behulp van natuurlijke hernieuwbare bronnen. Materialen zoals hout, hennep, stro, bamboe en myceleum worden ingezet om structuren te creëren die niet alleen duurzaam zijn, maar ook bijdragen aan een gezondere leefomgeving. Deze bouwmethode streeft naar een minimale ecologische voetafdruk door de reductie van CO2 emissies en het bevorderen van een circulaire economie.
Vraagstukken
Daan Josee gaf op 12 maart jl. een korte reflectie op het Biobased Bouwen in het kader van de “oogst” van de Nacht van Biobased Bouwen (7 februari 2024). Hij wees op de kansen, maar ook op de beperkingen bij het gebruik van biobased bouwmaterialen. Regionaal “Van land tot pand” kan nog niet de totale oplossing bieden. Onze economie is (nog) geen waarde-economie, maar een groei-economie. Als we werkelijk willen opschalen in het gebruik van biomaterialen komen we in de problemen met de productie.
Er zijn over de architectuur en het biobased verbouwen een paar prangende vragen te beantwoorden:
- Waar worden de planten en de bomen blij van? Kunnen we bouwen in symbiose met de natuur?
- Kan de biobased architectuur zich al meten met traditionele gebouwontwerpen? Of is het zelfs “next-level”-architectuur?
- Wat zijn de do’s en dont’s in het ontwerpen met biobased bouwmaterialen?
- Welke biomaterialen zijn (bewezen) geschikt en welke biomaterialen nu nog ongeschikt/moeten zich nog bewijzen als bouwmateriaal?
- Is er al een biobased alternatief voor de betonnen fundering van (grote) gebouwen?
- Welk percentage van de nieuw te bouwen huizen en gebouwen kunnen biobased worden gebouwd op basis van het beschikbare Nederlandse land- en bosbouw-areaal? Wat is het alternatief voor de rest van de gebouwen?
- Waar in Nederland kunnen welke biogewassen voor de bouw worden geteeld? Dreigt er monocultuur in het telen van biogewassen? Moeten we sommige biomaterialen alsnog van ver halen?
- Is gewasveredeling een mogelijke oplossing om snel op te kunnen schalen in de productie van bio-bouwmaterialen?
- Gaan we naar verticale landbouw als oplossing voor snelle opschaling?’
- Is kweken van gewassen in een laboratorium, zoals ook met kweekvlees gebeurt, een mogelijke oplossing? Zie het onderzoek van Philips Beesley en Rachel Armstrong naar soft architecture.
- Wat is de gemiddelde levensduur van een biobased gebouw?
- Hoe gaan we de biobased bouwmaterialen weer teruggeven aan de natuur?
Dus naast de ontwerpuitdagingen zijn er ook uitdagingen in de totale keten. Soms zullen de “masters” de vragen ook nog niet kunnen beantwoorden, maar de agendering van het vraagstuk is ook wat waard. In de masterclass zullen Annelot en Daan aan de hand van casestudies laten zien dat biobased meer kan zijn dan een bouwmaterialentransitie, waarbij in het bijzonder een belangrijke rol is weggelegd voor de architectuur. Hierover later meer informatie.
Als u vragen heeft aan Daan en Annelot, geef die dan aan ons door. Als u al antwoorden hebt horen wij dat ook graag. U kunt dit mailen naar info@rondeeldeventer.nl
Als u aanwezig wilt zijn bij de masterclass dan kunt u zich aanmelden via info@architectuurcentrumbouwhuis.nl.
